GES, “Güneş Enerji Santrali” kavramının kısaca ifade edilme şeklidir ve güneş enerjisiyle elektrik üreten projeler için kullanılır.
Güneş panelleri ile donatılan bu tesislerde, güneşten gelen ışınların yakalanması ve maksimum verimlilikle elektrik enerjisine dönüşmesi amaçlanır. Genel manada arazi, çatı ve nadiren de olsa yüzer GES projeleri hayata geçirilir. Yapının, işletmenin, tesisin ihtiyacı ya da müşteri talepleri doğrultusunda proje türüne karar verilir. Aynı zamanda GES maliyeti de bu konuda önemli unsurlardan biridir.
Tüm bu detaylar “GES ne demek?” sorusu özelindeki genel bilgilerdir. GES projeleri kapsam olarak oldukça geniştir ve önemli mühendislik ayrıntılarından oluşur.
Dünyamıza gelen güneş ışınlarını yakalayarak verimli bir şekilde elektrik enerjisine dönüştüren tesislere GES projesi adı verilir. Elde edilen elektrik enerjisinin ihtiyaçlar doğrultusunda kullanılması ya da dağıtılmasını sağlar. En başta güneş panelleri ve diğer birçok sistem bileşeni sayesinde çalışan bu tesisler gerek yatırım gerekse enerji ihtiyacının kısmi ya da tamamıyla karşılanması adına tercih edilirler.
“GES projesi nedir?” sorusu kadar, ne işe yaradığı konusu da mutlaka değinilmesi gereken önemli detaylar arasında yer alır. Temel olarak bir güneş enerji santralinin tesise, çevreye ve diğer birçok faktöre sağladığı faydalar şunlardır:
“GES projesi ne işe yarar?” sorusunun yanıtları genel hatlarıyla yukarıdakiler gibidir ancak kullanım alanı ve amacına bağlı olarak farklı faydalarından da bahsetmek mümkündür.
GES projesi kazancı veya getirisi, kurulumu gerçekleşmiş sistemin üretmiş olduğu enerjiye bağlıdır. Bununla birlikte sistemin güç kapasitesi, güneş paneli verimliliği ve enerji üretim performansının sürekliliği gibi birçok detay getiri ya da kazanç konusunda farklı sonuçların ortaya çıkmasına neden olur.
GES hesaplama simülasyonu sayesinde tahmini amorti süresi ve kazanç tutarı gibi bilgilere ulaşmak mümkündür.
Güneş enerji santrali türleri, ihtiyaç, talep ve koşullara göre farklı türlerde geliştirilmiştir. Belirli ölçekteki işletme veya yapılarda genel manata çatı GES kullanıldığı görülür. Enerji tarlası kurmak veya elektrik üretimiyle elektrik dağıtım firmalarına satış yapmak için arazi GES tercih edilebilir. Zaman zaman yüzer GES de bu amaçla tercih edilebilir. Belirtmiş olduğumuz üzere kurulum ve kullanım amacı bu noktada en temel belirleyici unsurlardır.
Geniş alana yayılmış ve genelde büyük ölçekli elektrik üretimi yapılacak tesislerde arazi GES tercihi sıklıkla görülür. Adından da anlaşılacağı üzere topraktan oluşan bir alana kurulum gerçekleştirilir. Bu noktadaki en temel detay ise proje kurulumunun, tarıma elverişli olmadığı belgelendirilmiş bir arazi üzerine yapılmasıdır. Tarımsal faaliyetlerin uygun olduğu alanlarda arazi GES projesi izni verilmez.
Her güneş enerji santralinin kendine has özellikleri, avantajları ve dezavantajları vardır. Arazi tipi GES projelerine dair detaylar ise şu şekildedir:
Özellikleri:
Avantajları:
Dezavantajları:
Elektrik şebekesine uzak olması bağlantı maliyetleri ve geniş alana kurulması ise arazi satın alma veya kullanım giderlerini artırabilir.
Bireysel veya ticari yapıların çatılarına kurulan güneş enerji sistemlerine çatı GES adı verilir. Genel manada bağlı olduğu yapının enerji maliyetlerinin belirli bir kısmını veya tamamını karşılamak projeye dair temel amaçlardan biridir. Müstakil evler, fabrikalar, sanayi işletmeleri ve daha birçok yapı türünde tercih edilir. Nadiren de olsa hane sayısının fazla olduğu binalarda tercih edildiği görülebilir. Çatı alanının büyüklüğü bu noktadaki en önemli detaydır ve enerji üretiminin kapasitesini büyük ölçüde belirler.
Çatı GES projeleri de diğer güneş enerji santrali türlerinde olduğu gibi kendine özgü detaylarıyla öne çıkar. Çatıya kurulumu sağlanmış bir güneş enerji sisteminin temel özellikleri, avantajları ve dezavantajlı tarafları aşağıdaki gibidir:
Özellikleri:
Avantajları:
Dezavantajları:
Enerji ihtiyacının fazla olduğu yapılarda, çatı alanının sınırlı olması en önemli dezavantajlarından biridir. Bununla birlikte çatıların yük taşıma kapasitesinin yeterli olmadığı durumlarda güçlendirme çalışması yapılması gerekliliği ortaya çıkarabilir.
Arazinin ya da kurulum alanının kısıtlı olduğu noktalarda yüzer GES projeleri, tercih edilen yenilikçi çözümlerden biridir. Direkt olarak su yüzeyine kurulan güneş enerji santralleri ile güneşten gelen ışınlarla elektrik üretimi gerçekleşir. Baraj gölleri, sulama havuzları ve çeşitli büyüklükteki su kütlesinin bulunduğu yüzeylere yapılan kurulumlar, bölgedeki tesislerin enerji ihtiyaçlarını kısmi ya da tamamen karşılar.
Yüzer GES projelerinin temel avantajları, dezavantajları veya özelliklerine dair detaylar aşağıdaki gibidir:
Özellikleri:
Avantajları:
Dezavantajları:
Projelendirme aşamasında suya dayanıklılığın en temel esaslardan biri olması nedeniyle yüksek kurulum maliyetine neden olacaktır. Bununla birlikte panellerin su yüzeyinde hareket ediyor olması, aşınma konusunda çok daha dikkatli olunması gerekliliğini ortaya çıkarır. Haliyle bakım sıklığı artar ve buna bağlı olarak maliyetler de önemli dezavantajlardan biri olarak öne çıkar.
Güneş enerji santralleri; on-grid, off-grid ve hibrit olmak üzere 3 farklı şekilde tasarlanır. Şebekeyle bağlantılı olanlar on-grid, şebekeyle bağlantısı olmayan GES projeleri ise off-grid olarak adlandırılır. Şebekeye bağlı ve depolama birimleriyle entegre sistemler ise hibrit şeklinde tanımlanırlar. Kurum ya da kişilerin talepleri doğrultusunda, aynı zamanda mevzuat uygunluk durumlarına göre yeni kurulan bir GES, belirtilen türlerden herhangi birine sahip olur.
On-grid GES, güneş panelleri ile üretilen enerjinin anlık tüketimi karşılayabilmesi prensibiyle çalışır. Üretim esnasında tüketimden fazla üretilen elektrik ise şebekeye aktarılır. Böylelikle enerji dağıtım şirketi ile ay sonu mahsuplaşma işlemi neticesinde faturada tasarruf sağlanır. Güneş panellerinde üretilen DC akımı, AC akıma dönüştüren inverter ile yapılarda kullanılabilir enerji elde edilir.
On-grid GES projelerinin temel özellikleri ve detayları şu şekildedir:
Off-grid GES, şebekeyle bağlantısı olmayan ve depolama sistemleriyle entegre çalışan sistemleri tanımlayan bir kavramdır. Üretilen enerjinin anlık tüketimden fazla olması durumunda sisteme entegre depolama birimlerinde tutulması sağlanır. Özellikle enerji kesintisinin sık olduğu, şebeke olmayan veya çeşitli nedenlerden ötürü bağımsız enerji kaynağı gereken yapı ya da tesisler için oldukça uygundur. Panellerde üretilen enerji DC akımdan, AC akıma entegre inverterler sayesinde dönüştürülür.
Off-grid GES projelerine dair temel özellikler ve önemli detaylar aşağıdaki gibidir:
Hibrit GES, solar enerjinin gerek depolanması gerekse ihtiyaç halinde şebekeden kullanımı için tercih edilen bir sistemdir. Enerji ihtiyacını güneşten karşılar ve üretilen fazla enerjiyi şebekeye aktarır. Aynı zamanda depolama birimlerinin boş olması durumunda üretim fazlası enerjinin depolanması sağlar. Enerji kesintileri durumunda ise bataryalar devreye girerek ihtiyaç duyulan elektriği yapı veya işletmede kullanıma sunar. On-grid ve off-grid sistemlere dair avantajları bir noktada toplar.
Hibrit GES projelerine dair temel özellikler ve öne çıkan detaylar şu şekildedir:
GES kurulumu, projenin planlanmasından izinlerin alınmasına ve sistemin aktif hale getirilmesine kadar büyük bir süreci kapsar. Temel manada kurulum adımları şu şekilde özetlenebilir:
GES projesi şartları; bölge, sistem yapısı, ihtiyaçlar ve talepler doğrultusunda farklılık gösterebilir. Her projede karşınıza çıkabilecek temel şartlar ise şu şekildedir:
GES projeleri, üretmiş oldukları enerji miktarı neticesinde belirli bir süre sonucunda enerji getirisi sağlar. Bu tasarruf tutarının ne kadar olduğunu öğrenmek amacıyla “GES amorti süresi nedir?” sorusu sıklıkla sorulur.
GES amorti süresinin hesaplanması basit usulle aşağıdaki şekilde yapılabilir:
Formül: Amorti Süresi (Yıl) = Toplam Yatırım Maliyeti / Yıllık Enerji Getirisi
Yukarıdaki detaylar neticesinde kurulan bir GES projesinin amorti süresi basit bir şekilde hesaplanabilir.
GES firmaları, talep ettiğiniz ya da ihtiyaç duyduğunuz projenin hayata geçmesini sağlayan işletmelerdir.
CW Enerji olarak Türkiye’nin önde gelen güneş paneli üreticilerinden biri olmanın gururuyla GES projelerinizi hayata geçirme konusunda; sektördeki üstün deneyimimiz ve uzman kadromuzla yüksek kalitede çözümler sunmaktayız. Güneş panellerinin üretiminden montaj aşamasına kadar yenilikçi teknolojileriyle yıllar boyu güvenle yararlanabileceğiniz GES projelerini hayata geçirmekteyiz
CW Enerji olarak aşağıdaki üstün hizmet kalitemizi aşağıdaki detaylarla birlikte sunmaktayız:
CW Enerji olarak bireysel veya ticari tüm GES projelerinizin her aşamasında güven duyabileceğiniz bir partner yaklaşımıyla yanınızda olduğumuzu belirtmek isteriz.
Kurulumu gerçekleştirilecek olan bir güneş enerji santrali, enerji dağıtım şirketleri tarafından işletilen şebekelerle bağlantılı olmalıdır. GES çağrı mektubu ise bu noktada devreye giren yasal bir onaydır. Özellikle üretilen enerjinin tüketimden fazla olması durumunda şebekeye satışının gerçekleştirilmesi yalnızca çağrı mektubu olan GES projelerinde mümkün olur. Proje teknik detayları ve fizibilite raporlarının hazırlanması, enerji dağıtım şirketlerine yapılan başvuru, değerlendirme ve çağrı mektubu onayıyla birlikte GES projesi tamamıyla kullanıma hazır hale gelir.
1 MW ve üzeri kapasiteye sahip enerji üretimi gerçekleştirilen GES projeleri, yalnızca çeşitli süreçlerin ardından alınan lisansla faaliyet gösterebilir. Bu projeler tarafından üretilen enerji direkt olarak şebekeye satılabilir ve böylelikle gelir elde edilebilir. EPDK tarafından verilen lisans sayesinde büyük ölçekli GES projeleri, üretmiş oldukları enerjiyi satar ve gelir fırsatı sağlar.